دندانپزشکی دیجیتال را می توان به عنوان هر گونه تکنولوژی دندانپزشکی یا ابزارها و دستگاههایی که مولفه کنترل کامپیوتری یا دیجیتالی دارند (بر خلاف دستگاههایی صرفا که مکانیکی یا الکتریکی می باشند) تعریف کرد. این تعریف گسترده میتواند از شناخته شده ترین حوزه دندانپزشکی دیجیتال یعنی CAD/CAM (ساخت و طراحی به کمک کامپیوتر) تا زمینه هایی که حتی شناخته نشده اند مثل دارو رسانی اکسید نیتروس به کمک کامپیوتر را در بر بگیرد.

در ادامه به بعضی از رایج ترین حوزه های دندانپزشکی دیجیتال میپردازیم. در همه این موارد نوعی کار کامپیوتری مداخله دارد:

• CAD/Cam و تصویر برداری از داخل دهان (کنترل بالینی و لابراتواری)
• تشخیص پوسیدگی دندان
• دندانپزشکی ایمپلنت با کمک کامپیوتر (شامل طراحی و ساخت راهنمای جراحی)
• رادیوگرافی دیجیتال – داخل دهانی و خارج دهانی شامل توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CBCT)
• ابزارهای دستی (هندپیس) ایمپلنت / جراحی و الکتریکی
• لیزر
• آنالیزر مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) و اکلوژن و تشخیص
• عکس برداری داخل دهانی و خارج دهانی
• مدیریت ثبت پرونده بیمار و کارهای دندانپزشکی از جمله آموزش دیجیتالی بیمار
• انطباق رنگ و سایه

حوزه های زیاد دیگری نیز در دندانپزشکی دیجیتال وجود دارند و بسیاری از حوزه ها هم در حال حاظر در حال تحقیق و بررسی می باشند. امروزه متخصص دندانپزشکی یک زمینه هیجان انگیز است چرا که تکنولوژی های زیادی وارد این حوزه شده اند که درمانهای دندانپزشکی را سریعتر، دقیقتر، آسانتر و بهتر و از همه مهمتر جالب تر انجام میدهند.

جهان امروز دائما درحال تغییر و پیشرفت می باشد، تغییرات سازنده ای که می توانند هر روند سنتی را به سمت روندی اصولی و دقیقتر هدایت کنند ، اشتباهات را کاهش دهند و نتایج را بهینه کنند. این تغییرات و پیشرفت ها شامل محدوده پزشکی و دندانپزشکی هم می شود ، که این تغییر به دیجیتالی شدن روند جراحی های دندانپزشکی منجر شده است.

در صنعت دندانپزشکی تکنولوژی های جدید از متعلقات دیجیتال جدا نیستند ، این مورد شامل سیستم های راهنمای جراحی در دندانپزشکی هم می شود . سیستم های راهنمای جراحی که از آن ها به عنوان navigation نام برده می شود غالبا در رویه کاری خود ، صنایع دیجیتال مانند چاپگر های سه بعدی و پرینتر هارا جای داده اند . وقتی که از یک سیستم navigation صحبت می کنیم ، منظور بحث ورودی سیستم راهنما شامل اسکنر داخل دهانی یا اسکن های رومیزی برای کست و نیز CBCT ، و در ادامه بحث پردازش موارد ، سیستم های نرم افزاری پیشرفته با قابلیت ادغام و طراحی فایل های پزشکی و ارتباط آن ها با تجهیزات خروجی شامل پرینتر های سه بعدی و ماشین های فرز می باشند.

در صورتی که بخواهیم نگاهی به ابزار های نوین دندانپزشکی داشته باشیم باید نخست با واژه دندانپزشکی دیجیتال چیست آشنا شویم. دندانپزشکی دیجیتال ، یعنی برای طراحی پروتز ، آباتمنت ،اسپلینت از ابزار های دیجیتال استفاده نمایید، که شامل پروسه ای می باشد که ما را از سیستم های راهنمای جراحی بهره مند می کند . به همان مثال قالبگیری رجوع کنیم ، بیمار باید حداقل چهار تا پنج بار برای ویزیت به پزشک مراجعه کند ، اگر قالبگیری خوب نباشد باید دوباره برای قالبگیری مراجعه شود و یا ممکن است لابراتوار نتواند از مدل و کست قالبگیری استفاده کند. این روش بیشتر از فواید خود کلی دردسر دارد ، و با وجود صنایع دیجیتال ، استفاده و باقی ماندن بر این رویه به ریسک آن نمی ارزد . ولی در رویه دیجیتال ، از بیمار اسکن داخل دهانی استفاده میشود ، فایل اسکن به لابراتوار و نرم افزار های خص می رود ، با CBCT ادغام شده و یک مدل فول آناتومیک با تمام ویژگی ها را از فک بیمار ایجاد می کند ، و پس از طراحی به تجهیزات پیشرفته تولید کننده شامل چاپگر سه بعدی ، کوره ، ماشین های فرز چند محوره ارسال می شود و در نهایت پروتزی یا کاستومایز آباتمنتی دقیق را ارائه می کنند. در همین رویه می توان از سیستم راهنمای جراحی استفاده کرد ، در صورتی که در کنگره ها توجه کرده باشید بعضی از شرکت ها در کیت های جراحی و پروتز خود ، دریل های خاصی را آماده کرده اند مانند کیت های جراحی راهنمای جراحی ، این دریلینگ مطابق سیستم راهنمای جراحی شامل کار های نرم افزاری و طراحی پروتکل آن ایجاد شده است . همین یک دلیل دیگر برای لزوم روی آوردن به رویه دیجیتال است ، تغییر نگرش شرکت ها به حدی است که حتی محصولات آنان را تحت تاثیر قرار داده است . و متخصصان لاجرم باید با سیستم های جدید کار کنند.

از آنجا که دندان‌ها از نظر زیبا شناختی بسیار اهمیت دارند، دندان پزشکی ترمیمی زیبایی اهمیت زیادی پیدا کرده است. ممکن است دندان پزشکان برخی تکنیک‌های درمانی و زیبایی دندان نظیر ایمپلنت را به بیمارانی که دندان شکسته یا افتاده دارند، پیشنهاد کنند. همچنین ایمپلنت به بیمارانی که به سایر مشکلات مانند لکه شدن، تغییر رنگ، جابجاشدگی و انحراف دندان‌ها دچار هستند، توصیه می‌گردد. بدون شک پیشرفته ترین گزینه جهت کاشت دندان، ایمپلنت است. با این حال احتمال خراب شدن ایمپلنت و حتی ایجاد برخی ناراحتی‌ها وجود دارد. وقتی مراحل کاشت و نصب ایمپلنت به طور کامل انجام شود، با اقدامات نگهداری مستمر می‌توان موفقیت بلند مدت ایمپلنت را تضمین کرد.

ایمپلنت نیز مانند دندان های مصنوعی یکی از انواع پروتزهای دندانی است با این تفاوت که این نوع پروتز ثابت بوده و در صورت نگهداری صحیح می تواند سال ها مانند سایر دندان های طبیعی شما در دهان باقی بماند بدون این که عوارض و ناراحتی هایی ایجاد کند. ولی همان طور که گفته شد مراقبت مناسب مانند رعایت کامل بهداشت دهان و دندان و استفاده از مسواک و نخ دندان های مناسب در طول عمر و ماندگاری ایمپلنت تأثیر زیادی خواهد داشت.

ایمپلنت‌ها به دلیل کارایی و راحتی نصب‌شان به عنوان پرطرفدارترین روش درمانی قلمداد می‌شوند. به یاد داشته باشید عملکرد ایمپلنت بسیار به ریشه دندان طبیعی شباهت دارد و از مواد زیست سازگار تهیه می‌شود. ایمپلنت طوری طراحی شده تا حس داشتن دندان‌های طبیعی را برای شخص فراهم سازد و میزان پوسیدگی یا آسیب به دهان در آنها بسیار ناچیز است.

• جلوگیری از بیماری لثه
• بهبود سلامت دهان و دندان
• تشویق به زندگی سالم مثل ترک دخانیات
• ایجاد انگیزه جهت پیروی از عادت‌های زندگی سالم، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندان پزشکی

لمینیت دیجیتال تکنیکی می باشد که امروزه فقط در مطب ها و دندانپزشکی های مجهز انجام میشود. در این روش همه ی پروسه های ساخت لمینیت توسط دستگاه های هوشمند و دیجیتال انجام خواهد شد.

اسکن از روی دندان ها به جای پروسه ی ناخوشایند قالبگیری

عمل قالبگیری برای بسیاری از بیماران ناخوشایند می باشد و منجر به حالت تهوع آنها می شود در حالی که اسکن هیچ گونه مشکل و ناراحتی ای برای بیمار ایجاد نخواهد شد.

روند درمان کاملا دیجیتال بوده لذا ساخت لمینیت بسیار دقیق انجام میشود و امکان فرم دهی قرینه و بسیار ایده آل لمینیت ها فراهم میگردد.

در تمام زمینه ها حضور دستگاه های دیجیتال سرعت کار را بالا می برد. دندانپزشکی نیز از این قاعده مستثنی نیست.دیجیتال بودن درمان باعث می شود که زمان انجام آن بسیار کاهش یابد و این مسئله به ویژه برای بیمارانی که کمبود وقت دارند بسیار مفید و دارای اهمیت می باشد.

اسکنر در واقع شبیه یک دوربین می باشد که سر باریکی دارد . دندانپزشک شما آن را وارد دهان تان کرده و به ترتیب در مقابل دندان هایتان قرار می دهد.اسکنر با گیرنده ی دقیقی که داراست تصویر دندان های شما را دریافت می نماید و آن را به مانیتور انتقال خواهد داد و در نتیجه همزمان با حرکت اسکنر در داخل دهان تصویر سه بعدی دندان ها در مانیتور بازسازی میشود.

مزایای اسکن دیجیتال در برابر قالبگیری سنتی:

اسکن دیجیتال بسیار سریع تر بوده و همانگونه که پیشتر گفته شد همزمان با حرکت اسکنر در دهان درون رایانه دندان ها تصویر می شود.درحالی که در روش قالبگیری اول باید با تری از دهان بیمار قالب گرفته شود و سپس داخل قالب گچ ریخته شود. بعد از آن باید صبر نمود که گچ خشک شود و نمونه ی دندانی بیمار که ” کست ” نام دارد را آماده کرد.این پروسه به خودی خود چندین برابر اسکن کردن زمان خواهد برد.

اسکن دیجیتال بسیار دقیق تر می باشد. به کمک دوربین و گیرنده ی بسیار دقیق اسکنر تمام جزییات دندانی ثبت می شود و کم ترین خطای ممکن را در تصویر سه بعدی حاصل خواهیم داشت.درحالی که در قالبگیری امکان خطا خیلی بیشتر است . شاید ماده ی قالبگیری حباب بزند یا تغییر ابعادی در زمان ریختن گچ داخل قالب داشته باشیم .خلاصه که مجموعا دقت قالبگیری از اسکن دیجیتال بسیار کم تر میباشد.

برخلاف پروسه ی قالبگیری که برای بیمار ناخوشایند می باشد اسکن به هیچ وجه  برای بیمار آزار دهنده نیست.قالبگیری برای بسیاری از بیماران منجر به حالت تهوع می شود و حتی به دلیل خنک بودن ماده ی قالبگیری در دندان های حساس منجر به حساسیت و درد دندان ها حین قالبگیری می شود. درحالتی که اسکن کردن هیچ یک از این مشکلات را ندارد.

باید بدونیم که ایمپلنت فوری به سه معنا به کار میره!

یکیش immediate implant اینه که بلافاصله بعد از کشیدن دندان همان جلسه ما ایمپلنت بگذاریم در حفره حاصل از کشیدن دندان و به همین خاطر به اون فرش ساکت fresh socket به معنی حفره تازه هم گفته می شه

در معنای دوم ایمپلنت فوری ممکنه به حالتی اطلاق بشه که این پلنت بدون جراحی و با روشهای کم تهاجم در زمان بسیار کمی گذاشته میشه که ممکنه در داخل حفره تازه کشیده شده دندان نباشه بلکه در استخوان فک بیمار بعد از گذشته چند ماه از کشیدن دندان گذاشته بشه اما چون در زمان خیلی کمی بدون جراحی گذاشته میشه با استفاده از گاید سرجری و دیجیتال باز هم ممکنه بهش بگم ایمپلنت فوری و اما معنای سومی که باز است ایمپلنت فوری میشه برداشت کرد بارگذاری فوری ایمپلنت است به نام ایمیدیت لودینگ یعنی در همان روز که اینپلنت گذاشته میشه یا چند روز بعد یا حداکثر ۲ هفته بعد پروتز ایمپلنت هم روی اون قرار میگیرد که البته باید شرایط اولیه لازم رو داشته باشه

پس در مجموع ما میتونیم سه نوع برداشت از کلمه ایمپلنت فوری داشته باشیم ایا ممکنه یک ایمپلنت رو بلافاصله در حفره تازه کشیده شده دندان قرار بدیم بدون جراحی و با روشهای کم تهاجم در زمان کم و پروتز روی ایمپلنت یا روکش روی این پلنت را هم در همان جلسه قرار بدیم اما برای این کار مقدمات و شرایط خاصی مسلماً لازم است

بیشتر کاشت های دندانی زمان بر می باشد و ممکن است نگران کننده ترین موضوع در این موارد مدت زمانیست که شخص باید بدون دندان بماند، زیرا در شیوه‌های سنتی و کلاسیک ایمپلنت، بیماران پس از جراحی لثه و کاشت پایه تیتانیومی باید برای کاهش التهاب و محکم شدن ریشه فلزی مدتی را بدون دندان طی می کردند درحالی که با ایمپلنت دیجیتال بلافاصله بعد از جایگذاری پایه در لثه، روکش موقت روی آن قرار می گیرد که این امر دغدغه بی دندانی را برای بیمار به صفر خواهد رساند.

کاشت دندان بدون جراحی برای چه کسانی مناسب تر است ؟

چرا کاشت بدون جراحی اغلب مناسب ترین گزینه است؟

لمینت کامپوزیتی یک پوسته میباشد که برای استفاده از آن دیگر نیازی به تراشیدن دندان و قالب گیری نیست و به صورت مستقیم این لایه روی دندان چسبانده میشود و به صورت لایه ای روی مینای دندان قرار خواهد گرفت. ثبات رنگ و قیمت لمینت کامپوزیتی کم تر از سرامیکی میباشد. وقتی که دندان ها دچار شکستگی، ترک های کوچک و یا تحلیل شده باشند، از لمینت کامپوزیتی استفاده می کنیم  .

لمینت ‌های کامپوزیتی به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم ساخته می‌شوند. در روش مستقیم لمینت کامپوزیتی در یک جلسه روی دندان گذاشته می‌شود و پزشک آن را به شکل دلخواه درمی آورد. در روش غیرمسقیم ابتدا مواد در لابراتوار ساخته می شود، سپس در مطب روی دندان قرار داده می شود. لمینت کامپوزیتی برای رفع فرم بد دندان، بد رنگی دندان، فاصله میان دندان ها، ترک خوردگی و شکستگی دندان و … استفاده می شود.

با اهمیت ترین تفاوت لمینت های سرامیکی و کامپوزیتی استحکام و طول عمر آن ها است. لمینت ‌های سرامیکی نیز به طور غیرمستقیم تهیه میگردند.

موارد عدم استفاده استفاده از لمینت کامپوزیتی:

• بیماران با سایش شدید

• افراد با عادات دهانی مثل دندان قروچه

• بهداشت دهانی ضعیف

• به هم ریختگی های دندانی شدید