مراکز و مطبهای دندانپزشکی محل رفت و آمد بیماران با بیماریهای مختلف دندان است. در این مراکز احتمال انتقال بیماری و عفونت بسیار بالا بوده که شایع ترین آنها انتقال بیماری از طریق بزاق و خون است. ویروسها و میکروبها به راحتی میتوانند از طریق محیط و تجهیزات دندانپزشکی انتقال یابند. انتقال عفونت بیماران به یکدیگر و یا از بیمار به دندانپزشک و بالعکس از جمله خطرات در کمین مراکز دندانپزشکی است، از این رو با توجه به اهمیت بسیار بالای رعایت بهداشت در مطبهای دندانپزشکی، همه دندانپزشکان باید در رعایت نکات بهداشتی و استریلزاسیون مطب دندانپزشکی کوشا بوده و دقت کافی داشته باشند.
هدف اصلی از رعایت بهداشت و استریلزاسیون ابزار و وسایل مورد استفاده در دندانپزشکی، حفاظت پرسنل و بیماران در مقابل مبتلا شدن به عفونت و عواقب ناشی از آن، درمان بیماران در مکانی بهداشتی، کاهش تعداد میکروبهای بیماریزا به سطحی که سیستم ایمنی بدن توانایی مقابله با آنها را داشته باشد. برای برقرار کردن برنامه کنترل بهداشت ابتدا باید تمامی عوامل بیماری زا و عوامل خطرساز را شناسایی کرده سپس راه مقابله، کاهش و حذف آنها را اجرا نمود.
روشهای کنترل عفونت در مراکز دندانپزشکی
- شستشوی دستها
- استفاده از وسایل شخصی مانند ماسک، دستکش و …
- استفاده صحیح و ایمن از وسایل تیز و برنده
- استریل سازی و ضدعفونی کردن وسایل پس از استفاده و خشک کردن آنها
- دور انداختن وسایل یکبار مصرف پس از استفاده از آنها و زدودن زبالهها
- واکسیناسیون پرسنل دندانپزشکی
علاوه بر آنچه بیان گردید محیط مراکز و مطبهای دندانپزشکی باید تمیز بوده و دارای تهویهای مناسب باشد. مکانهای آلوده و تمیز از یکدیگر تفکیک شوند و ابزار و وسایل آلوده در مکانی جدا استریلیزه و ضدعفونی گردند. آلوده بودن قالبهایی که برای دندان بیماران مورد استفاده قرار میگیرد به بزاق و خون، مستلزم استریل کردن آنها با دقت کافی است. ابزارهای دندانپزشکی میتوانند به صورت دستی یا توسط دستگاهها (اتوکلاو، فور و …) به طور اتوماتیک استریلیزه شوند و خطر و جراحت آن کمتر است. مردم حتما باید به مطبهایی مراجعه کنند که از اجرای نکات بهداشتی در آن مکان اطمینان کافی داشته باشند.