دندان‌ها به طور طبیعی زمانی که روی هم قرار می‌گیرند، باید در تماس با یکدیگر باشند. اما اگر فردی دچار ناهنجاری دهان و دندان باشد، ممکن است دندان‌ها کاملا روی هم قرار نگیرند. ناهنجاری اپن بایت نامی است که به این اختلال گفته می‌شود. در صورتی که این ناهنجاری برطرف نشود، مشکلات بسیار زیادی را برای فرد به وجود می‌آورد که در دسته مقالات بیماری‌های دهان و دندان مجله سلامت دکتر حسینی به آن می‌پردازیم. ما در این مطلب قصد داریم تا شما را با علل و روش‌های درمان اپن بایت آشنا کنیم. ما را در ادامه این مطلب همراهی کنید.
ناهنجاری اپن بایت چیست؟
یکی از اختلالات و ناهنجاری‌های شایع فک و دندان، اپن بایت است. این ناهنجاری زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با قرار دادن دندان‌ها روی یکدیگر، فاصله‌ای بین دندان‌های خود مشاهده کند. به طوری که این حس در فرد به وجود می‌آید که دهان او باز است. در چنین شرایطی ممکن است دندان‌های فک بالا و پایین و دندان‌های عقبی و جلویی با یکدیگر تماس نداشته باشند.
در صورتی که شما نیز دچار این ناهنجاری هستید، باید سریعا تحت درمان مناسب قرار بگیرد. در غیر این صورت ممکن است مشکل شما حادتر شود. چرا که ناهنجاری اپن بایت علاوه بر تحت تاثیر قرار دادن زیبایی چهره فرد، تکلم او را نیز با مشکل روبرو می‌کند و باعث می‌شود تا به صورت نوک زبانی صحبت کند. در چنین شرایطی نیاز به جراحی فک پیدا می‌کند.
آشنایی با انواع اپن بایت
با توجه به ناحیه درگیری اپن بایت، می‌توان این ناهنجاری را به دو دسته اسکلتی و دندانی تقسیم کرد. در صورتی که این اختلال از نوع اسکلتی باشد، استخوان فک درگیر این ناهنجاری است. اما در حالت دندانی، دندان‌های فرد درگیر شده و آن را دچار تغییر حالت می‌کند. به صورت کلی اپن بایت در یکی از سه دسته زیر قرار دارد:
- اپن بایت دندان‌های قدامی یا جلویی
بخشی از این ناهنجاری مربوط به دندان‌های جلویی فک است. در چنین شرایطی اگر با بستن دهان خود، بین دندان‌های قدامی فک بالا و پایین فاصله وجود داشته باشد، شما دچار این ناهنجاری هستید. به این دلیل که همپوشانی دندان‌ها به خوبی انجام نمی‌شود. دلایل شکل‌گیری دندان‌ها به این صورت می‌تواند رشد بیش از حد فک، استفاده بیش از اندازه از پستانک، دراز بودن صورت، بیرون آوردن زبان، مکیدن انگشت دست، استفاده نادرست از شیشه شیر و… باشد.
- اپن بایت دندان‌های خلفی
این ناهنجاری اپن بایت مربوط به دندان‌های عقبی فک بالا و پایین است. زمانی که شما دندان‌های خود را روی هم می‌گذارید، هیچ همپوشانی بین این دندان‌ها وجود ندارد. این نوع اختلال فک و دندان نسبت به سایر اپن بایت‌ها شیوع کمتری دارد. دلیل این اختلال می‌تواند مشکلات استخوانی فک بالا و پایین شما باشد.
- اپن بایت ناقص
در این نوع ناهنجاری زمانی که شما دهان خود را می‌بندید، هیچ همپوشانی بین دندان‌های جلویی فک بالا و پایین شما وجود ندارد و فاصله بین دندان‌ها بسیار مشهود است.
علائم ابتلا به اپن بایت
در صورتی که دچار این نوع ناهنجاری هستید، معمولا یکی از نشانه‌های زیر را دارید. در صورت مشاهده هر کدام از این علائم بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات فکی
در صورتی که فردی دچار اختلال اپن بایت باشد، دندان‌های فک بالا و پایین به درستی روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند و فاصله‌ای بین آنها وجود دارد. در چنین شرایطی فرد نمی‌تواند دندان‌های خودش را روی یکدیگر قرار دهد. در نتیجه تراز نامناسب دندان‌ها، ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار داده و لبخند او را نازیبا می‌کند.
- اختلال در گفتار
یکی دیگر از علائم ابتلا به ناهنجاری اپن بایت اختلالات گفتاری است. در صورتی که فرد دچار این عارضه باشد، در تلفظ برخی از حروف مانند ژ، ش و س دچار مشکل خواهد شد و نمی‌تواند این حروف را مانند افراد عادی به خوبی تلفظ کند.
- اختلال در بلع
فردی که دچار اختلال اپن بایت است در جویدن و بلعیدن دچار مشکل خواهد شد. او به خوبی نمی‌تواند با دندان‌های جلویی خود غذا بخورد. علاوه بر این هنگام جویدن و گاز گرفتن غذا، درد بسیار زیادی را در دندان‌های خود احساس خواهد کرد.
علل ایجاد اختلالات اپن بایت
اختلالات اپن بایت ناشی از عوامل مختلفی است. این موضوع می‌تواند به مرور زمان عوارض مختلفی به همراه داشته باشد و زندگی فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد. از جمله مهم‌ترین این علل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وراثت
وراثت می‌تواند یک عامل مهم برای ابتلای افراد یک خانواده به این عارضه باشد. در صورتی که یکی از اعضای خانواده شما به اپن بایت مبتلا باشد، احتمال زیادی وجود دارد که این ناهنجاری فک و دندان در شما نیز به وجود بیاید.
- مکیدن لب‌های پایینی
ناهنجاری اپن بایت ممکن است در اثر مکیدن لب‌های پایینی نیز اتفاق بیفتد. در صورتی که این کار تبدیل به یک عادت شود و به صورت مکرر آن را انجام دهید، فک و دندان‌های شما دچار تغییر حالت می‌شوند.
- مکیدن انگشت یا پستانک
بسیاری از کودکان در نوزادی عادت دارند که پستانک و یا انگشتان دست خود را بمکند. تکرار این کار عاملی برای ایجاد عارضه اپن بایت در بزرگسالی است و باعث می‌شود تا دندان‌های فک بالا و پایین حالت طبیعی خود را از دست داده و به خوبی روی یکدیگر قرار نگیرند.
- جلو قرار گرفتن زبان
در برخی از افراد، زبان بیش از حد طبیعی جلو قرار گرفته است. به عنوان مثال زبان فرد هنگام نفس کشیدن در جلو قرار می‌گیرد. تداوم و تکرار این کار به مرور باعث ایجاد اختلال اپن بایت در فرد می‌شود.
- مشکلات استخوانی فک
برخی از مشکلات مانند رشد غیرطبیعی فک، عقب یا جلو زدن بیش از حد فک، انحراف استخوان و… باعث می‌شود تا دندان‌ها به طور طبیعی روی یکدیگر قرار نگیرند.
- فشار دادن زبان
فشار دادن زبان یا بلع کودکانه جزو عادت‌های غلطی است که باعث ناهنجاری اپن بایت می‌شود. در چنین شرایطی زبان فرد از بین فاصله ایجاد شده بین دندان‌ها بیرون می‌زند.
عوارض عدم درمان اپن بایت
در صورتی که دچار اختلال اپن بایت هستید، این موضوع می‌تواند با تاثیر منفی روی گفتار و بلع، زندگی اجتماعی شما را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله مهم‌ترین عوارض اختلال اپن بایت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد بی‌نظمی در دندان‌ها
یکی از شایع‌ترین عوارض اپن بایت، بهم‌ریختگی و بی‌نظمی دندان‌ها است. این موضوع می‌تواند شما را از داشتن یک لبخند زیبا و جذاب محروم کند.
- اختلالات گفتاری
اغلب افرادی که دچار اختلال اپن بایت هستند، معمولا به صورت نوک زبانی صحبت می‌کنند و نمی‌توانند تلفظ برخی از کلمات را به درستی ادا کنند؛ بنابراین اختلالات گفتاری در افراد مبتلا به اپن بایت، دور از انتظار نیست.
- ایجاد مشکل در خوردن إذا
افرادی که دچار عارضه اپن بایت هستند، نسبت به افراد معمولی در جویدن و بلع غذا دچار مشکل هستند. چرا که فاصله ایجاد شده بین دندان‌ها در اثر ناهنجاری اپن بایت باعث می‌شود تا در حین غذا خوردن و یا نوشیدن آب، مواد غذایی از دهان آنها خارج شود. چرا که دندان‌ها نمی‌توانند جلوی خروج غذا را بگیرند. از طرفی دیگر خوردن و گاز زدن غذا نیز برای آنها مشکل است.
- سردرد
افرادی که دچار ناهنجاری‌های فک و دندان هستند، معمولا از سردردهای مکرر و شدید رنج می‌برند.
- حساس شدن دندان‌ها
در صورت عدم درمان به موقع اختلال اپن بایت ممکن است مینای دندان شما از بین برود. علاوه بر این دندان‌ها سایش پیدا کرده و حساسیت‌های دندانی افزایش پیدا می‌کنند.
- کاهش اعتماد به نفس
تغییرات ناخوشایندی که در ظاهر دندان‌های فرد ایجاد می‌شود، اعتماد به نفس او را کاهش می‌دهد. چرا که او احساس خوبی از باز کردن دهان خود نخواهد داشت. علاوه بر این اختلالات فک باعث می‌شود تا هنگامی که دهان او نیز بسته است، ظاهر مناسبی نداشته باشد.
روش تشخیص اختلالات اپن بایت
در صورتی که علائم و نشانه‌های مربوط به اپن بایت را در خود مشاهده کردید، بهتر است در اولین فرصت به دندانپزشک و متخصص فک و صورت مراجعه کنید. بهترین زمان برای درمان ناهنجاری اپن بایت در سن کودکی است. دندانپزشک در ابتدا وضعیت فک و دندان‌های شما را مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورت نیاز شما را برای عکس‌برداری ایکس به رادیولوژی می‌فرستد.
براساس عکس‌برداری انجام شده از فک و صورت، دندانپزشک وضعیت دندان‌ها و فک شما را مشاهده کرده و نوع اختلال اپن بایت شما را تشخیص می‌دهد. سپس با توجه به سن، درمان مناسب را برای شما انتخاب می‌کند.
روش‌های درمانی اختلالات اپن بایت
در صورتی که دچار اختلالات اپن بایت هستید، جای هیچ نگرانی وجود ندارد. چرا که این مشکل قابل درمان است. دندانپزشک با توجه به عوارض ایجاد شده، میزان حاد بودن اختلال و سن شما درمان مناسب را انتخاب می‌کند. روش‌های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ارتودنسی
یکی از روش‌های درمانی مناسب برای درمان اختلالات اپن بایت، ارتودنسی و سیم‌کشی دندان‌ها است. در صورتی که ناهنجاری اپن بایت در مراحل اولیه خود باشد و یا فرد در سن پایین به دندانپزشکی مراجعه کرده باشد، این روش درمانی می‌تواند بسیار موثر باشد. ارتودنسی به دو صورت متحرک و ثابت قابل اجرا است.
در حالت متحرک امکان خارج کردن سیم ارتودنسی در فرد بیمار وجود دارد. اما برخلاف ارتودنسی متحرک، امکان خارج کردن سیم تا پایان دوره درمان در ارتودنسی ثابت وجود ندارد. دندانپزشک بعد از تشخیص شدت ناهنجاری شما، روش مناسب ارتودنسی را برای شما انجام می‌دهد. در روش ارتودنسی از براکت‌ها و سیم‌های فلزی استفاده می‌شود. این سیم‌ها با وارد کردن فشار و نیروی بسیار به دندان‌ها، باعث تغییر حالت دندان‌ها و فک شما می‌شوند.
مدت زمان استفاده از ارتودنسی بستگی به نظر دندانپزشک دارد. او با توجه به میزان این ناهنجاری، زمان قطعی استفاده از ارتودنسی را برای شما مشخص می‌کند.
2- هدگیر
در برخی از شرایط، دندانپزشک در کنار استفاده از ارتودنسی، هدگیر را نیز به شما پیشنهاد می‌دهد. استفاده از هدگیر کمک می‌کند تا فشار و نیروی وارد شده به دندان‌ها بیشتر شود. این موضوع کمک می‌کند تا وضعیت فک و دندان‌ها در ناهنجاری اپن بایت زودتر بهبود پیدا کند. هدگیر به سیم‌های ارتودنسی وصل بوده و روی سر قرار دارد.
3- جراحی فک
در صورتی که از زمان درمان به موقع اپن بایت گذشته باشد و رشد استخوان‌های فک تکمیل شده باشد، دندانپزشک، جراحی فک را به شما پیشنهاد می‌دهد. چرا که دیگر نمی‌توان از طریق ارتودنسی، استخوان‌های فک و دندان‌ها را تغییر داد. در نتیجه برای قرارگیری درست فک، باید از جراحی استفاده کرد. در این روش دندانپزشک با جراحی فک بالا و استفاده از پیچ و پلاک، فک را در موقعیت اصلی خود قرار می‌دهد.
هزینه درمان اپن بایت
یکی از دغدغه‌های افراد هنگام مشکلات و ناهنجاری‌های مربوط به فک و دهان و دندان، هزینه‌ی درمان دندانپزشکی است. همین موضوع باعث می‌شود تا برخی از افراد درمان مشکل خود را به تعویق بیندازند. اما این موضوع گاهی باعث ایجاد آسیب‌های جبران‌ناپذیر شده و هزینه‌ی درمان را چندین برابر می‌کند.
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده دچار ناهنجاری اپن بایت هستید، باید بگوییم که هزینه درمان این ناهنجاری طبق فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود. در صورتی که درمان شما از طریق روش ارتودنسی، هدگیر و… باشد، شما باید هزینه ابزار را در کنار هزینه‌ی دندانپزشک پرداخت کنید. نوع ارتودنسی، جنس سیم‌ها، تعداد جلسات و… می‌توانند بر هزینه‌ی نهایی درمان شما تاثیرگذار باشند.
در صورتی که برای درمان اپن بایت نیاز به جراحی داشته باشید، هزینه دستمزد جراح متخصص فک، ابزارها و تجهیزات مورد نیاز و داروهای بعد از عمل جراحی و… در هزینه‌ی نهایی شما حساب خواهند شد. البته توجه به این نکته ضروری است که برخی از بیمه‌ها با کلینیک‌های دندانپزشکی قرارداد دارند و برخی از هزینه‌های درمانی را پرداخت می‌کنند.
اگر شما هم برای درمان اپن بایت به دنبال بهترین دندانپزشک در غرب تهران هستید، دندانپزشکی دکتر حسینی را به شما پیشنهاد می‌دهیم. این کلینیک با بهره‌مندی از تجهیزات پیشرفته و به‌روز و با داشتن کادری مجرب، مشکلات و اختلالات فک و دندان شما مانند ناهنجاری اپن بایت را به خوبی درمان می‌کند.
انتخاب دندانپزشک ماهر و خوب به شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را از درمان خود بگیرید. به خصوص درمان‌های زیبایی دندانپزشکی نیاز به مهارت و تخصص دندانپزشک دارند. چرا که عدم مهارت کافی دندانپزشک باعث می‌شود تا زیبایی ظاهری شما تحت تاثیر قرار بگیرد.
مراقبت‌های لازم بعد از اپن بایت
بعد از درمان اپن بایت، مانند هر مشکل دندانپزشکی، رعایت بهداشت فردی دهان و دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بنابراین برای جلوگیری از مشکلات و عوارض بعد از درمان مانند پوسیدگی دندان، مراقبت‌های بهداشتی را انجام دهید. از جمله این مراقبت‌ها می‌توان به مسواک زدن 2 تا 3 بار در روز، کشیدن نخ دندان بعد از هر وعده غذایی، استفاده از دهانشویه آنتی‌باکتریال، قرقره آب نمک و… اشاره کرد.
بهترین سن درمان اپن بایت
همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم، بهترین زمان برای درمان اختلالات اپن بایت قبل از تکمیل رشد استخوان فک یعنی سن هفت تا دوازده سالگی است. دندانپزشک در این سن می‌تواند بدون عمل جراحی و تنها از طریق ارتودنسی، وضعیت فک کودک شما را بهبود ببخشد.
کلام پایانی درباره ناهنجاری اپن بایت
ما در این مقاله در رابطه با ناهنجاری اپن بایت صحبت کردیم. دلایل مختلفی باعث بروز این عارضه در فک و دندان‌های فرد می‌شوند؛ بنابراین والدین بهتر است از همان کودکی نسبت به برخی از عادت‌های رفتاری کودکان خود حساس باشند تا جلوی این مشکل گرفته شود. اگر شما هم تجربه این ناهنجاری را در خانواده خود داشته‌اید، می‌توانید زیر همین پست نظرات ارزشمند خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.
