جراحی دندان و جراحی ریشه دندان دو مورد از رایج‌ترین جراحی‌هایی هستند که در کلینیک‌های دندانپزشکی انجام می‌شود. متخصصان جراحی دندان و دهان پس از گذراندن دوره دندانپزشکی خود در دانشکده دندانپرشکی، یک دوره جامع طی 4 سال در بیمارستان می‌گذرانند تا تخصص لازم برای هر گونه جراحی در ناحیه دهان، فک و صورت را کسب کنند.
در ادامه همراه ما باشید تا درباره جراحی‌های مربوط به دندان و ریشه دندان بیشتر توضیح دهیم و به طور مفصل به بررسی هر یک از آن‌ها بپردازیم.
جراحی دندان چیست؟
از آنجایی که دندان‌ها به‌طور مستقیم با مواد غذایی در تماس هستند و باکتری‌ها در آن تجمع پیدا می‌کنند، امکان خراب شدن آن‌ها بسیار بالاست. جراحی دندان یکی از روش‌هایی است که در آن دندان خراب و پوسیده تحت درمان قرار می‌گیرد. در واقع این نوع از جراحی جزو اولین و رایج‌ترین روش‌های درمانی دندانپزشکی هستند که دندانپزشک در طی آن‌ها دندان را از استخوان فک جدا می‌کند.
با توجه به اهمیت حفظ دندان‌ها، دندانپرشکان تمام تلاش خود را می‌کنند تا دندان خراب را حفظ کنند؛ ولی گاهی برای پیشگیری از خرابی بقیه دندان‌ها راهی به جز جدا کردن دندان از استخوان فک وجود ندارد.
جراحی دندان چگونه انجام می‌شود؟
همانطور که گفتیم، در این روش جراحی، دندانپزشک دندان را به‌صورت کامل از فک خارج می‌کند. جراحی دندان، یک جراحی ساده و سرپایی است و طی یک جلسه انجام می‌شود. در این روش، پس از معاینه دندان، مایع بی‌حسی موضعی به درون لثه تزریق می‌شود تا ناحیه مدنظر کاملا بی‌حس شود.
دندانپزشک پس از تزریق بی‌حسی عمیق، لثه بیمار را به کمک تیغ مخصوص (تیغ بیستوری) از دو یا سه طرف باز می‌کند تا به سطوح مختلف دندان برسد. سپس، به کمک ابزاری به نام الواتور اتصال دندان را با بافت‌های اطراف و استخوان کم و سرانجام دندان را از فک جدا می‌کند. در مرحله بعد، محل جراحی‌شده را با استفاده از بخیه‌های جذبی می‌پوشاند.در برخی موارد دندانپزشک مجبور است قبل از خارج کردن دندان، آن را درون لثه به دو قسمت تقسیم کند و سپس آن را از فک جدا کند.
به یاد داشته باشید که با توجه به تزریق بی‌حسی، بیمار هیچ گونه دردی را در این مرحله احساس نخواهد کرد و نگرانی‌ای از این بابت وجود نخواهد داشت.
چه زمانی دندانپزشک دندان را جراحی می‌کند؟
همانطور که گفتیم، دندانپزشک تا جای ممکن سعی می‌کند دندان آسیب‌دیده را حفظ کند. تنها زمانی که امکان ترمیم یا بهبود دندان با سایر روش‌های دندانپزشکی وجود نداشته باشد، به سراغ جراحی دندان یا کشیدن می‌رود.
نحوه ترمیم دندان شما را دندانپزشک پس از معاینه به شما اطلاع خواهد داد؛ بنابراین، قبل از هر اقدامی به دندانپزشک معالج خود مراجعه کنید و از وضعیت دندان‌های خود مطلع شوید تا بتوانید بهترین روش برای ترمیم دندان خود را برگزینید.
دلایل جراحی دندان چیست؟
در ادامه این مطلب قصد داریم برخی از مهم‌ترین علل جراحی را مورد بررسی قرار دهیم و آن‌ها را به‌طور کامل برای شما توضیح دهیم:
1. جراحی برای ارتودنسی
در بیشتر موارد، نیازی به جراحی و کشیدن در ارتودنسی نیست. با این حال، در بعضی موارد به دلیل شلوغ بودن فضای فک، فضای کافی برای حرکت دندان‌ها به منظور صاف و مرتب کردن‌شان وجود ندارد.
در این باره جایی برای نگرانی وجود ندارد. دندانپزشک قطعا دندان‌هایی را انتخاب می‌کند که آسیب‌پذیر‌تر هستند. با این کار هم از میزان هزینه‌های بعدی و هم از خرابی سایر دندان‌ها جلوگیری می‌شود.
2. جراحی عقل نهفته یا نیمه‌نهفته
گاهی اوقات در قسمت آخر دندان‌های پایینی و بالایی در بزرگسالان نیاز به جراحی دندان است. این دندان‌ها با اینکه شاید ظاهرا مشکلی نداشته باشند؛ اما باعث خرابی‌های چشمگیری در لثه و سایر دندان‌ها خواهند شد.
زمانی که دندان‌های عقل جای کافی برای رشد کردن نداشته باشند، تحت فشار قرار می‌گیرند و باعث ایجاد درد، عفونت‌های دهانی و دیگر مشکلات دندانی می‌شوند. کشیدن یا جراحی دندان عقل تقریباً همیشه به‌عنوان یک روش سرپایی انجام می‌شود. این به این معنی است که شما در همان روز به خانه می‌روید.
3. پوسیدگی
اگر پوسیدگی دندان به قدری زیاد باشد که امکان ترمیم آن با سایر روش‌های دندانپزشکی وجود نداشته باشد، دندانپزشک چاره‌ای جز جراحی یا کشیدن ندارد. پس، جراحی دندان پوسیده به‌عنوان آخرین مرحله درمانی شناخته می‌شود.
توجه داشته باشید که عفونت ایجادشده در دندان پوسیده در صورت عدم درمان ممکن است به دیگر اعضای بدن نیز صدمه بزند. در صورتی که در اولین فرصت بعد از پوسیده شدن دندان‌تان به پزشک مراجعه کنید، دندانپزشک دندان را عصب‌کشی و ترمیم می‌کند. اما اگر درمان را به تعویق بیندازید، ممکن است که پوسیدگی دندان پیشرفت کند و مینای دندان را از بین ببرد. برای آشنایی کامل با درمان عصب کشی می‌توانید مقاله عصب کشی دندان چیست را مطالعه کنید.
4. آسیب در اثر تصادف
موقعی که بر اثر یک حادثه آسیبی به صورت و فک وارد می‌شود، احتمال دارد دندان‌ها نیز آسیب ببینند و نیاز به جراحی داشته باشند. در برخی از تصادفات به دلیل وارد شدن فشار زیاد به فک امکان شکستگی ریشه دندان وجود دارد که در این صورت ممکن است در کوتاه‌مدت فرد به عفونت دندان مبتلا شود. دندانپزشک در چنین مواردی برای پیشگیری از خرابی دندان و وارد شدن آسیب به لثه فرد، آن دندان را خواهد کشید یا جراحی خواهد کرد.
5. جراحی پیوند لثه
جراحی پیوند لثه نوعی جراحی در دندانپزشکی است که برای ترمیم لثه تحلیل‌رفته انجام می‌شود. در تحلیل لثه بافت اصلی از بین رفته است و بخش زیادی از ریشه نمایان می‌شود. در جراحی پیوند لثه دندانپزشک متخصص بیماری لثه، قسمتی از بافت سقف دهان یا نواحی دیگر را که برای پوشش مقدار تحلیل‌رفته مناسب است برای پوشاندن ریشه برمی‌دارد. این عمل می‌تواند به‌طور همزمان بر روی یک یا چند دندان انجام شود.
6. جراحی بیماران تحت پرتودرمانی
چنانچه پرتودرمانی سر و گردن در بیماران باعث ایجاد عفونت در دندان‌ها شود، جراحی امری ضروری خواهد بود. وجود عفونت در دندان در مدت زمان بسیار کوتاهی باعث خرابی دندان خواهد شد و به همین دلیل برای جلوگیری از گسترش عفونت باید دندان کشیده یا جراحی شود.
جراحی ریشه دندان
جراحی ریشه دندان یا جراحی اپیکو نام روشی است که در اثر پوسیدگی پالپ و ریشه دندان انجام می‌شود. البته امروزه با وجود درمان‌های ایمپلنت دندان، متخصص ایمپلنت برای جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته از ایمپلنت دندان استفاده می‌کند و دیگر از جراحی اپیکو کمتر استفاده می‌شود؛ چرا که این جراحی پیچیدگی‌های زیادی دارد.
در جراحی ریشه دندان، دندانپزشک بعد از کنار زدن لثه و بافت‌های پوشاننده استخوان و در صورت لزوم بخشی از استخوان اطراف در انتهای ریشه، به ریشه دندان دسترسی پیدا می‌کند. سپس، در اطراف ریشه بافت‌های احتمالی آن را که ممکن است کیست باشند پاکسازی می‌کند و ضایعه را خارج می‌کند. در آخر نیز بافت‌ها را سرجای خود قرار میدهد و بخیه زده می‌زند.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم تا به‌طور کامل به موضوع جراحی بپردازیم. این عمل گاهی به علت جراحی‌های زیبایی انجام‌شده و در برخی موارد برای جلوگیری از گسترش خرابی‌های دندان انجام می‌شود.
اگر شما هم به دنبال بهترین جراح دندان در تهران هستید، پیشنهاد می‌کنیم به مطب دکتر حسینی برای معاینه مراجعه کنید. دکتر سید محمدرضا حسینی پس از معاینه بهترین و به‌صرفه‌ترین روش را برای درمان و ترمیم دندان‌تان به شما پیشنهاد خواهد کرد.
