تغذیه بعد از ارتودنسی یکی از موضوعات مهمی است که همیشه ذهن افراد را در آغاز درمان ارتودنسی به خود مشغول می‌کند. در طول دوره درمان ارتودنسی، باید به بیماران آموزش داده شود که چه مواد غذایی و نوشیدنی‌های خاصی بخورند تا سلامت دندان و دستگاه‌های ارتودنسی حفظ شود و از جدا شدن مکرر و چسبندگی، که طول درمان را طولانی می‌کند، جلوگیری شود. این مقاله را بخوانید تا از یک درمان مفید لذت ببرید.
هنگامی که برای اولین بار دستگاه ارتودنسی روی دندان‌های شما قرار می‌گیرند و تنظیم می‌شوند، غیرمعمول نیست که احساس ناراحتی خفیفی احساس کنید. این ناراحتی در عرض چند روز فروکش می‌کند؛ اما در ابتدا خوردن و جویدن را برای‌تان دشوار خواهد کرد. دستگاه ارتودنسی با اعمال فشار برای تراز کردن دندان‌ها عمل می‌کند که می‌تواند با درد موقت دهان همراه باشد. در این مقاله می‌خواهیم نکاتی درباره موادغذایی مناسب بعد از ارتودنسی بیان کنیم.
در حالی که برخی از بیماران این ناراحتی را حس نمی‌کنند، برخی دیگر ممکن است فقط هنگام گاز گرفتن و جویدن یک درد خفیف آن هم در اوایل نصب دستگاه‌های ارتودنسی حس کنند. با این حال، پس از ارتودنسی خوردن غذاهای نرم یا مایع و اجتناب از خوردن غذاهای سفت یا جویدنی باعث می‌شود که درد و حساسیت کمتری را در حین انجام درمان ارتودنسی تجربه کنید.
___________________________________________________________________________
حتما بخوانید: انواع روکش ایمپلنت
___________________________________________________________________________
تغذیه بعد از ارتودنسی متحرک
تغذیه بعد از ارتودنسی یکی از مهمترین مواردی است که هر فرد، بعد از انجام ارتودنسی برای به دست آوردن بهترین نتیجه، باید رعایت نماید. در صورتی که رژیم غذایی مناسب بعد از ارتودنسی رعایت نشود، طول دوره درمان بیشتر خواهد شد. به همین دلیل افراد زیادی این سؤال را مطرح می کنند که بعد از ارتودنسی چی بخوریم؟
اگر از ارتودنسی متحرک استفاده می کنید، قاعدتاً باید ارتودنسی شما به گونه‌ای طراحی شده باشد، که در حین جویدن و خوردن غذا مشکلی نداشته باشید. بنابراین باید به خوردن غذاها با ارتودنسی عادت کنید. البته این امکان نیز وجود دارد که در حین خوردن غذا، ارتودنسی متحرک خود را درآورید.
در اینصورت باید بریس ارتودنسی خود را در جعبه‌ای مخصوص و تمیز قرار دهید تا هیچ آسیبی به آن وارد نشود. توجه داشته باشید، که امروزه از مواد با کیفیتی برای ساخت ارتودنسی استفاده می شود. با این وجود خوردن بعضی از مواد غذایی یا نوشیدنی های خاص و عدم رعایت تغذیه بعد از ارتودنسی، باعث آسیب به دندان ها و افزایش هزینه ها می شود.
بعد از ارتودنسی چه غذایی نخوریم؟
هم دستگاه‌های فلزی و هم دستگاه‌های سرامیکی، براکت و سیم‌کشی دارند که تمیز کردن دندان‌ها را دشوار می‌کنند. حتی با نحوه مسواک در ارتودنسی، باز هم دسترسی به نقاط خاصی غیرممکن است. به همین دلیل، اجتناب از خوردن غذاهای خاصی که ممکن است در مناطق غیر قابل دسترس گرفتار شوند، بسیار مهم است.
به همین ترتیب، باید از خوردن غذاهایی که باعث ایجاد لکه و تغییر رنگ دندان‌های‌تان پس از برداشتن دستگاه ارتودنسی می‌شوند، خودداری کنید. بعضی از غذاهایی که در تغذیه بعد از ارتودنسی باید از آن‌ها اجتناب کنید عبارت‌اند از:
- آجیل و دانه‌های سفت خوراکی
- میوه‌ها و سبزیجات سفت
- انواع شیرینی‌ها و نان سفید
- آب‌نبات‌های جویدنی و سفت
- آدامس
- چوب شور و انواع تنقلات خشک و سفت
- انواع استیک و گوشت گاو تند
- انواع برگر
- ذرت بوداده
- یخ
نوشیدنی های سالم در طول ارتودنسی
اسموتی‌ها و شیک‌های سالم یک جایگزین بسیار خوب برای افراد دارای دستگاه‌های ارتودنسی هستند. اگر ارتودنسی دارید، حتما مصرف نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه، آبمیوه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا را محدود کنید. هنگامی که شکر با بزاق مخلوط می‌شود، یک لایه چسبناک ایجاد می‌کند که روی دندان‌ها را می‌پوشاند (همچنین، به عنوان ایجادکننده پلاک شناخته نیز می‌شود.) مسواک زدن دندان‌ها می‌تواند پلاک‌ها را از بین ببرد؛ اما مسواک زدن با ارتودنسی سخت‌تر بوده و بیمار را در معرض خطر بیشتری برای پوسیدگی دندان قرار می‌دهد. آب لوله‌کشی، آب جوشیده و شیر همیشه بهترین نوشیدنی برای ارتودنسی هستند.
با وجود بریس‌ها باید از مصرف کدام نوع نوشیدنی‌ها خودداری کرد؟
بسیاری از مراجعین به اشتباه چنین تصور می کنند که محدودیت تغذیه بعد از ارتودنسی فقط مربوط به خوراکی ها است. در حالی که این موضوع شامل نوشیدنی ها نیز می شود. چرا که بعضی از نوشیدنی ها حاوی موادی هستند که می توانند علاوه بر دندان ها، باعث آسیب به بریس های ارتودنسی نیز شوند. در ادامه دو دسته اصلی از این نوشیدنی های ممنوعه را به شما معرفی می کنیم که در رژیم غذایی در زمان ارتودنسی جایی ندارند.
نوشیدنی های گازدار
نوشیدنی های گازدار مانند نوشابه ها به دلیل داشتن حجم بالایی از مواد اسیدی (اسید فسفریک) و همچنین مواد قندی، علاوه بر زرد شدن دندان، می توانند باعث پوسیدگی آن ها نیز شوند. این موضوع به مرور دندان ها را ضعیف تر می کند و می تواند آسیبی جدی به ارتودنسی وارد نماید. بنابراین در تغذیه بعد از ارتودنسی نباید از این نوشیدنی ها استفاده کرد.
نوشیدنی های ورزشی
یکی دیگر از نوشیدنی هایی که در تغذیه بعد از ارتودنسی نباید مصرف شود، نوشیدنی های ورزشی است. معمولاً چنین تصور می شود که نوشیدنی های ورزشی کاملاً بی ضرر و مفید هستند. در حالی که چنین نیست، بلکه این نوشیدنی ها سرشار از قند و مواد اسیدی هستند.
در واقع ورزشکاران این نوشیدنی ها را مصرف می کنند تا میزان قند و انرژی خود را در سطح مطلوب نگه دارند. قند و مواد اسیدی موجود در این نوشیدنی مستقیماً بر روی دندان ها و ارتودنسی می گذارند و باعث خرابی آن ها می شود. از طرف دیگر با افزایش سطح قند خون، کم کم مینای دندان ها از بین رفته و تمام قیمت ارتودنسی دندون شما هدر می رود.
عوارض عدم رعایت رژیم غذایی بعد از ارتودنسی
رعایت رژیم غذایی در دوران ارتودنسی بهترین راه برای کاهش هزینه های اضافی است. چرا که اولین مشکل، آسیب به بریس ها و تجهیزات ارتودنسی است که باید با پرداخت هزینه‌ای اضافی، اقدام به تعمیر آن نمایید. از طرف دیگر رعایت این رژیم می تواند سختی و مشکلات مربوط به داشتن بریس ارتودنسی را کمتر کند. توجه داشته باشید که در صورت عدم رعایت رژیم غذایی صحیح، ممکن است در موارد حاد، حتی با از دست دندان یک یا چند دندان نیز روبرو شوید.
در بسیاری از موارد که فرد تغذیه بعد از ارتودنسی را رعایت نمی کند، شاهد مشکلات زیادی خواهیم بود. از جمله این مشکلات می توان به مواردی مانند براکت ارتودنسی، خونریزی لثه، درد لثه ها و درد دندان اشاره کرد. گاهی اوقات تغییر رنگ دندان ها در اثر مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی های خاصی تبدیل به پدیده ای دائمی می شود. بدین ترتیب پس از پایان ارتودنسی، دندان ها هم ردیف و صاف می شوند اما تغییر رنگ داده اند. بدین ترتیب مشکلی جدید به وجود خواهد آمد.
اهمیت رژیم غذایی در دوران ارتودنسی
تغذیه در زمان ارتودنسی اهمیت بسیار بالایی برای کاهش طول دوره درمان، بهبود کیفیت و بدست آوردن نتیجه‌‌ای مطلوب دارد. توجه داشته باشید که به هیچ وجه نباید غذاهای شما سفت یا چسبنده (مانند آدامس یا شکلات) باشند. خوردن مواد غذایی سفت یا گوشت‌هایی که نسبتا سفت هستند، ممنوع است. این مواد غذایی نیاز به جویدن زیادی دارند و در حین جویدن نیز فشار زیادی را به دندان ها و بریس های ارتودنسی وارد می کنند.
همچنین باید از خوردن غذاهای داغ یا دارای مواد اسیدی مانند آبمیوه های خاصی خودداری کنید. به عنوان مثال میوه هایی مانند پرتقال که حالتی اسیدی دارند، جایی در تغذیه بعد از ارتودنسی ندارند. آبلیمو، شربت و عسل نیز نباید مصرف شوند. زیرا باعث آسیب به دندان یا بریس ارتودنسی خواهند شد.
غذاهای مناسب برای ارتودنسی شامل برش های کوچک نان، برنج، پاستا، برش های نازک گوشت قرمز، ماست، پنیر نرم، پودینگ، ماهی تون، سیب زمینی، سبزیجات بخارپز و ماکارونی است. به طور کلی غذاهای نرم برای ارتودنسی مانند سوپ، اسپاگتی، آش و پوره سیب زمینی بهترین گزینه محسوب می شوند.
عادت های اشتباه در طول درمان ارتودنسی
باید به این موضوع توجه کنید که صرفاً رعایت رژیم غذایی و نوع تغذیه بعد از ارتودنسی کافی نیست. بلکه باید عادت های اشتباهی نیز که در بعضی از افراد وجود دارد، کنار گذاشته شود. از جمله این عادت ها می توان به مواردی مانند گاز گرفتن تکه های پوست اطراف ناخن، جویدن یخ، جویدن پاکن، جویدن ناخن، جویدن مداد، باز کردن یک بسته پلاستیکی یا برش چسب با دندان و گاز گردن اجسام سخت اشاره کرد.
حتی اگر فردی تغذیه بعد از ارتودنسی را نیز رعایت کند، اما چنین عادت های اشتباهی داشته باشد، می تواند باعث آسیب هایی جدی به ارتودنسی و دندان های خود شود. دندانپزشکی دکتر حسینی علاوه بر انجام ارتودنسی با بالاترین کیفیت ممکن و استفاده از تجهیزات پیشرفته، یک برنامه غذایی کامل و مناسب را نیز در اختیار شما عزیزان قرار می دهد. این مجموعه با بیش از ۲۰ سال تجربه می تواند این اطمینان را به شما بدهد که ارتودنسی شما به نتیجه ای دلخواه و مطلوب خواهد رسید.
