برخی از افراد هنگام لبخند زدن متوجه لکه‌ای سیاه روی لثه خود می‌شوند. دلیل سیاه شدن لثه چیست؟ گاهی اوقات افراد فکر می‌کنند دندان‌شان نیز سیاه شده است. سیاه شدن دندان نشانه چیست؟ آیا سیاه شدن دندان جلو به بیماری‌های لثه ارتباطی دارد؟ این مقاله برای برطرف کردن ابهامات شما به رشته تحریر درآمده است، برای یافتن پاسخ سوالات خود این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
لثه‌ها معمولا صورتی هستند؛ با این حال، هر چند وقت یک بار لکه‌های تیره در آن‌ها ایجاد می‌شود. مواردی وجود دارد که ممکن است باعث سیاه شدن لثه شود؛ اما خوشبختانه اکثر آن‌ها جای نگرانی ندارند. در برخی موارد، لثه سیاه می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری جدی‌تر باشد. بنابراین، اگر بیمار متوجه لکه‌های تیره روی لثه‌های خود شد و آن لکه‌ها دردناک شدند یا تغییر اندازه، شکل یا رنگ داشتند، باید در اسرع وقت به دندانپزشک متخصص مراجعه کنند. بهترین دندانپزشکی دیجیتال در تهران می‌تواند با بهترین تشخیص در این مسئله بیماران را یاری کند.
گاهی اوقات این لکه‌ها نزدیک دندان به وجود می‌آیند و بیمار نادانسته آن را به سیاه شدن دندان جلو تعبیر می‌کند. اگر زیبایی لبخند برای فرد مهم است، او می‌تواند با مراجعه به بهترین دکتر برای اصلاح طرح لبخند هم از سلامت لثه و دندان خود مطمئن شود و هم صاحب یک لبخند دلنشین شود.
ویژگی‌های لثه طبیعی
برای جلوگیری از بیمارهای لثه، ابتدا مهم است چگونگی لثه‌های سالم و طبیعی را دانست. بهترین دکتر ایمپلنت سعادت آباد توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان تفاوت بین لثه‌های سالم و ناسالم را بر اساس ظاهر تشخیص داد.
رنگ
اکثر مردم لثه‌های صورتی دارند؛ اما لثه‌های سالم در همه انسان‌ها می‌توانند در طیف‌های مختلفی باشد، برخی به رنگ صورتی روشن، و برخی تیره‌تر به سمت قهوه‌ای یا حتی سیاه. به رنگدانه‌های تیره طبیعی بدن ملانین می‌گویند. ملانین مسئول رنگین شدن چشم‌ها، پوست و مو است که میزان آن با توجه به نژادهای مختلف، متفاوت است. بنابراین، رنگ لثه‌ها در تمام نژادها یکسان نیست.
تغییر رنگ لثه‌ها به قرمز روشن، سفید یا به طور غیرطبیعی سیاه هستند ممکن است نشان‌دهنده وجود بیماری لثه باشد. در برخی موارد، رنگ لثه‌های تیره‌تر می‌تواند به معنای وجود بیماری باشد؛ بنابراین، اگر رنگ لثه‌ها به‌طور محسوسی تغییر کرده است، باید توسط متخصص کامل بررسی شود.
بافت
لثه سالم بافت سفتی دارد و نمی‌توان آن را با انگشت حرکت داد. لثه همچنین وظیفه دارد دندان‌ها را محکم نگه دارد. از سوی دیگر، لثه ناسالم پف‌کرده یا ورم‌کرده به نظر می‌رسد و نسبت به لثه سالم انعطاف‌پذیرتر است. لثه اغلب در لمس نرم و تا حدودی حساس است. همچنین ممکن است لثه شروع به عقب کشیدن از اطراف دندان‌ها بکند.
لثه سالم هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خونریزی نمی‌کند. اگر فرد هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن متوجه خونریزی لثه شد، بهتر است به دندانپزشک متخصص مراجعه کند؛ زیرا این امر می‌تواند یکی از نشانه‌های بیماری‌های لثه باشد.
سیاه شدن لثه به چه معناست؟
سیاه شدن لثه نشانه تجمع ملانین است و اگر فرد متوجه لکه سیاه روی لثه شد، نخست باید آرامش خود را حفظ کند. با اینکه به نظر می‌رسد یک بیماری ناخوشایند باشد؛ اما رنگ سیاه در لثه دندان معمولا به معنای هیچ چیز جدی‌ای نیست. با این حال، نباید بیش از حد در مورد آن بی‌تفاوت بود. سیاه شدن لثه می‌تواند نشان‌دهنده وجود بیماری‌های دهان و دندان باشد که باید برطرف شود.
دانستن علت‌های بروز سیاه شدن لثه به بیمار کمک می‌کند تا وضعیت خود را ارزیابی کند. در ادامه شایع‌ترین دلایلی که بیماران باید از آن‌ها آگاه باشند، آورده شده است.
علت‌های سیاه شدن لثه
اگر بیمار متوجه لکه سیاه روی لثه شود، ممکن است به این دلیل باشد که بدن کمی بیشتر از حد معمول ملانین تولید کرده است. البته جای نگرانی نیست. با این حال، اگر لکه‌ها شروع به تغییر رنگ یا شکل کنند، بیمار باید با دندانپزشک خود مشورت کند.
طیف وسیعی از شرایط وجود دارد که می‌تواند باعث سیاه شدن لثه شود، رایج‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:
بهداشت ضعیف دهان و دندان
سیاه شدن لثه ارتباط مستقیمی با بهداشت نامناسب دارد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مانند مسواک نزدن یا نکشیدن نخ دندان روزانه می‌تواند باعث تجمع پلاک و جرم در نزدیکی لثه شود که منجر به تغییر رنگ لثه و منجر به بیماری‌های لثه می‌شود. یکی از دلایل سیاه شدن دندان جلو همین عدم رعایت بهداشت مناسب دندان است.
تجمع پلاک و جرم در نزدیکی شیار لثه موجب بروز تارتار می‌شود و به‌راحتی لثه را تحریک می‌کند. اگر تارتار با تمیز کردن عمیق دندان برداشته نشود، التهاب به کل بافت لثه گسترش می‌یابد و باعث قرمزی تدریجی می‌شود. عدم رسیدگی به‌موقع می‌تواند وضعیت را تا «پریودنتیت» پیچیده کند.
لثه سیاه در بارداری
در بارداری لثه ممکن است سیاه به نظر برسد. زیرا تجمع باکتری‌ها و پلاک‌ها سبب قرمزی و التهاب لثه می‌شود. در این حالت جای نگرانی نیست؛ زیرا شرایط موقتی است. در این شرایط با یک جلسه معاینه عمیق دهان و رعایت دقیق بهداشت روزانه دهان می‌توان از پدیده سیاه شدن لثه در بارداری پیشگیری کرد.
مصرف تنباکو مانند قلیان و سیگار
کشیدن سیگار یا قلیان می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه شود که به‌عنوان ملانوز سیگاری شناخته می‌شود. سلول‌های تخصصی بدن به نام ملانوسیت‌ها، ملانین را می‌سازند. نیکوتین موجود در تنباکو می‌تواند باعث شود ملانوسیت‌ها، ملانین بیشتری از حد معمول تولید کنند. به همین دلیل است که بسیاری از سیگاری‌ها دندان و لثه تیره دارند.
لثه‌ها ممکن است قهوه‌ای یا سیاه‌تر شوند. این تغییر رنگ می‌تواند به‌صورت تکه‌ای ظاهر شود یا کل داخل دهان را تحت تاثیر قرار دهد. داخل گونه‌ها و لب پایین نیز ممکن است تغییر رنگ دهند. با ترک سیگار، رنگ سلامت لثه برخواهد گشت.
کبودی
همه افراد گهگاه دچار کبودی می‌شوند، از برخورد تصادفی مثلا با یک مبل گرفته تا یک تصادف شدیدتر. لثه نیز ممکن است مانند پوست کبود شود. این امر وقتی است که به طور تصادفی صورت یا دهان صدمه ببیند. در چنین مواقعی باید به دندانپزشک مراجعه کرد تا مطمئن شد که آسیب دیگری به دندان یا فک وارد نشده است و مطمئن شد که لثه تیره به دلیل کبودی است.
سیاه شدن لثه در هنگام دندان درآوردن
دوره رویش دندان در نوزادان معمولا در 6 تا 9 ماهگی اتفاق می‌افتد. با بیرون آمدن دندان‌ها، لثه ممکن است کمی متورم و قرمز یا حتی سیاه شود. بنابراین، لثه سیاه در نوزادان اولین علامت مرحله دندان درآوردن است.
در واقع، دندان‌هایی که بیرون می‌آیند با قرمزی و تورم پیشرونده لثه همراه می‌شوند. پس، پدیده سیاه شدن لثه در میان نوزادان بسیار رایج و طبیعی است و نباید باعث نگرانی شود. در پایان مرحله دندان درآوردن، بافت لثه به رنگ صورتی طبیعی خود بازمی گردد.
تاتو آمالگام
تاتو آمالگام لکه‌های سیاه، آبی یا خاکستری هستند که در داخل دهان از جمله لثه ظاهر می‌شوند. آن‌ها به دلیل رسوب آمالگام (مخلوطی از فلزات که برای پر کردن روکش ها استفاده می‌شود) در لثه ایجاد می‌شوند.
تاتو آمالگام می‌تواند در هر جایی از دهان ظاهر شود؛ اما معمولاً در کنار پرکردگی ظاهر می‌شود. این امر به‌صورت یک لکه سیاه، خاکستری یا آبی در داخل دهان به نظر می‌رسد. معمولاً برای تاتو آمالگام نیازی به درمان نیست؛ زیرا هیچ خطری برای سلامتی ندارند.
خال آبی “Blue Nevus“
گاهی اوقات در لثه یک خال گرد بی ضرر به وجود می‌آید که یا صاف یا کمی برجسته است. خال آبی می‌تواند سیاه یا آبی باشد. در بیشتر موارد، مانند کک و مک روی لثه‌های بیمار به نظر می‌رسد. متاسفانه، دانشمندان و پزشکان کاملا مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ایجاد خال آبی می‌شود؛ اما آن‌ها معمولا در مراحل اولیه زندگی ظاهر می‌شوند. بسیاری از کودکان و نوجوانان این خال‌ها را دارند.
دندانپزشک متخصص معمولاً با مشاهده خال آبی می‌تواند آن را تشخیص دهد. در این مورد نیازی به نمونه‌برداری نیست. همچنین، اغلب نیازی به درمان هم وجود ندارد. با این حال، اگر خال شروع به تغییر شکل، رنگ یا اندازه کند، باید حتما به مطب دندانپزشکی مراجعه کرد.
بیماری آدیسون
بیماری آدیسون یک اختلال نادر در غدد فوق کلیوی است. غدد فوق کلیوی دو غده کوچک هستند که در بالای کلیه‌ها قرار دارند. آن‌ها دو هورمون ضروری تولید می‌کنند: کورتیزول و آلدوسترون. غده فوق کلیوی در بیماری آدیسون آسیب می‌بیند؛ بنابراین، کورتیزول یا آلدوسترون کافی تولید نمی‌کند. این بیماری می‌تواند افراد را در هر سنی مبتلا کند، اگرچه در سنین 30 تا 50 سالگی در زنان شایع‌تر از مردان است. علائم اولیه بیماری آدیسون عبارت‌اند از:
خستگی، احساس تشنگی بیشتر از حد معمول، کاهش وزن ناخواسته، کمبود اشتها، عضلات ضعیف‌شده. با پیشرفت بیماری آدیسون، فرد ممکن است تیره شدن لثه و لب‌ها را تجربه کند. اصطلاح پزشکی آن هیپرپیگمانتاسیون است.
اولسراتیو نکروزان حاد
ژنژیویت اولسراتیو نکروزان حاد یک نوع عفونت لثه است که به نام ترانچ دهان نیز شناخته می‌شود. برخی به آن دهان سنگر یا دهان خندق نیز می‌گویند. این بیماری منجر به تب، درد لثه، خونریزی لثه، ترشح بیش از حد بزاق و بوی بد دهان می‌شود. عفونت ناشی از نکروز که همان لکه‌های تیره رنگ و لایه‌ای از بافت مرده باقی مانده روی لثه است می‌تواند باعث سیاهی یا خاکستری شدن لثه شود.
دهان ترانچ ناشی از رشد سریع باکتری‌ها در دهان است که معمولاً به دلیل التهاب لثه بروز می‌کنند. باکتری‌ها ممکن است به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان، استرس، کمبود خواب یا رژیم غذایی ناسالم تجمع پیدا کنند.
سندرم پتز– جگرز
سندرم پتز-جگرز یک بیماری ژنتیکی و ارثی است که باعث تشکیل پولیپ در دستگاه گوارش می‌شود. یکی از علائم اولیه ظهور کک و مک‌های آبی تیره تا قهوه‌ای تیره است که می‌توانند در دهان و همچنین روی پوست انگشتان دست و پا ظاهر شوند.
کک و مک‌های “”Peutz-Jeghers معمولا در دوران کودکی ظاهر می‌شوند و با افزایش سن ناپدید می‌شوند. یکی دیگر از علائم کلیدی خونریزی یا انسداد روده است که معمولا در دوران کودکی نیز رخ می‌دهد. با یک آزمایش ژنتیکی می‌توان این بیماری را تشخیص داد.
داروها
مصرف بعضی داروها نیز می‌تواند باعث تغییر رنگ لثه شود. به عنوان مثال، ماینوسایکلین، دارویی است که برای درمان آکنه و برخی عفونت‌ها مانند کلامیدیا استفاده می‌شود. یکی از عوارض جانبی این داروها باعث سیاه شدن دندان می‌شود.
بعضی از داروهایی که باعث سیاه شدن لثه می‌شوند عبارت‌اند از: داروهای ضد روان‌پریشی، آنتی بیوتیک‌ها، داروهای ضدمالاریا، داروهای سرطان و ماینوسایکلین. اگر پس از مصرف هر یک از این داروها فرد دچار سیاهی لثه شد، باید به پزشک اطلاع دهد؛ زیرا پزشک می‌تواند داروی جایگزین معرفی کند.
سرطان دهان
گاهی اوقات، سیاه شدن لثه می‌تواند نشانه‌ای از موارد جدی مانند ملانوم بدخیم باشد که نوعی سرطان دهان است. این سرطان باعث ایجاد لکه‌های تیره روی لثه می‌شود.
پیشگیری بهتر از درمان است!
افراد می‌توانند با مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان یک بار در روز و کاهش مصرف قند، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند. این اقدامات باید در کنار مراجعه منظم به دندانپزشک متخصص انجام شود. رعایت بهداشت دهان و دندان بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه است.
علل سیاه شدن لثه معمولا قابل درمان است. شرایط ژنتیکی اغلب طیفی از علائم را نشان می‌دهند که می‌تواند به پزشک یا دندانپزشک در تشخیص بیماری کمک کند. توجه به تغییرات رنگ لثه می‌تواند به فرد یاری دهد تا هر گونه مشکل سلامتی را به‌موقع پیدا و درمان کند.
همان‌طور که گفته شد، به‌راحتی می‌توان استنباط کرد، سیاه شدن لثه دلایل متعددی دارد. لکه‌های سیاه روی لثه‌ها معمولا بی‌ضرر هستند؛ اما گاهی اوقات می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات دندان درآوردن در کودکان تا بدترین حالت یعنی سرطان دهان باشند.
اگر فرد لکه جدیدی روی لثه خود مشاهده کرد، حتی اگر لکه سرطانی نباشد، باید از نظر هر گونه تغییر در شکل، اندازه یا رنگ، آن را کنترل کرد. مراجعه به دندانپزشک امری ضروری است. با مراجعه به بهترین دندانپزشک در غرب تهران می‌توان با اطمینان کامل از سلامت دهان و دندان خود مطلع بود.
